Từ lâu, chất liệu gốm sứ đã trở thành một nét đặc trưng trong nền văn hóa của người Việt. Đặc biệt là gốm sứ Bát Tràng với lịch sử lâu đời, các sản phẩm không chỉ có chất lượng tốt, vẻ đẹp sang trọng, tinh tế mà còn an toàn với người dùng. Hiện nay gốm sứ Bát Tràng nổi tiếng với nhiều loại men khác nhau như men lam, men ngọc, men rạn… Trong đó, chất liệu gốm sứ men rạn đang được rất nhiều người ưa chuộng. Vậy để tìm hiểu rõ hơn về men rạn là gì cũng như những đặc điểm của sản phẩm thì đừng bỏ lỡ bài viết của Gốm Bát Tràng Đại Việt nhé!
Tìm hiểu về men rạn là gì?
Danh mục
Gốm sứ Bát Tràng được biết đến với những sản phẩm đem đến những nét độc đáo, ấn tượng và hết sức tinh tế. Các sản phẩm tại đây được sản xuất vô cùng cầu kỳ để tạo nên những vẻ đẹp sang trọng, chất lượng bền bỉ và tạo nên sự đặc trưng của nền văn hóa Việt. Hiện nay có nhiều loại men được sử dụng như: men ngọc, men lam, men rạn. Trong đó, men rạn đang được nhiều người ưa chuộng.
Vậy men rạn là gì? Thực chất men rạn là một dòng men được tạo nên với rất nhiều vết rạn. Những vết rạn này được tạo ra bởi sự chênh lệch độ co giãn giữa xương gốm cũng như chất men. Vậy nên chúng có được những vết rạn có các hình như tứ giác, tam giác hay những vòng xoắn độc đáo. Các kích cỡ của những vết rạn thường không giống nhau nhưng lại không rối mắt mà lại đem đến tính thẩm mỹ cao, sự độc đáo cũng như mang đậm nét cổ xưa.
Men rạn được xem là một loại men nổi tiếng và suy nhất chỉ có lành nghề gốm Bát Tràng mới có thể tạo nên được những vết rạn đặc trưng này. Loại men rạn này đã xuất hiện khá sớm trên thị trường, nó được bắt đầu từ thế kỷ XVI và cho đến nay nó đang được những người nghệ nhân phục chế và phát triển hơn.
Hoa văn khắc nổi hoặc khắc chìm
Ở phần trên chúng ta đã tìm hiểu rõ về men rạn là gì? Hoa văn khắc nổi chính là các họa tiết được những người nghệ nhân lâu năm trong nghề thực hiện đắp thủ công bằng tay hoàn toàn hay có thể đắp nổi từ các khuôn mẫu. Với các họa tiết hoa văn nổi trên nền men rạn thì thường được dùng một loại men riêng nhằm tạo nên sự khác biệt với màu men nền của sản phẩm.
Một điều khá khó khăn đòi hỏi những người nghệ nhân cần thận trọng hơn nữa chính là không cho các loại men bị lẫn vào nhau. Tuy nhiên các loại men này cũng không được rời rạc với nhau quá. Bên cạnh đó, các loại men và màu vẽ thường sẽ có những nhiệt độ nung riêng biệt. Thế nên một số trường hợp gặp phải là một lớp men thì đã chín còn một lớp men khác thì chưa đạt hay có lớp men khác lại bí quá độ. Thế nên những công đoạn để tạo ra những sản phẩm men rạn cũng không hề dễ dàng gì.
Có nên sử dụng đồ thờ được làm bằng chất liệu men rạn?
Men rạn ra đời khá sớm nhưng chất liệu này lại mới nổi vào thời gian gần đây. Khi sản xuất men rạn thì mỗi sản phẩm đều được sinh ra một cách rất tự nhiên và không đều nhau. Thế nên chúng ta có thể thấy không có hai vật phẩm men rạn có vết nứt giống y hệt nhau hoàn toàn. Tuy nhiên cũng có nhiều người thắc mắc không biết có nên dùng men rạn để làm đồ thờ cúng hay không? Theo đó, bạn hoàn toàn có thể sử dụng bởi những điểm như sau:
Đồ thờ bằng men rạn có tính độc đáo
Các gia đình có thể dùng đồ thờ bằng men rạn, nó vừa đem đến sự độc đáo, có nét cổ xưa lại không kém phần tôn nghiêm. Với những vật phẩm thờ cúng được làm từ men nứt rạn thì đều được những người nghệ nhân thiết kế một cách tự nhiên, đẹp mắt nhất. Nó có được những vết rạn với các hình tam giác, tứ giác hay ngũ giác,… không đều nhau do được nung ở nhiệt độ cao trên 1300 độ C.
Ngoài ra, màu men rạn nãy cũng sẽ được người thợ phủ lên trên nền đắp nổi thủ. Nó sẽ giúp đảm bảo cho phần nước men được bền, bóng và sẽ không bị phai nhạt cho dù có sự thay đổi theo thời gian. Thế nên chất liệu này rất thích hợp để dùng cho không gian thờ cúng linh thiêng.
Men rạn Bát Tràng giúp cân bằng ngũ hành
Đối với chất men rạn Bát Tràng này còn có được sự hội tụ cũng như cân bằng đủ các yếu tố ngũ hành. Từ đó giúp cho không gian bàn thờ càng tăng thêm ý nghĩa tốt đẹp hơn. Cụ thể những yếu tố ngũ hành này được thể hiện như sau:
- Hành Thổ: Chất men rạn từ đất
- Hành Hỏa: Nhiệt độ lửa để nung gốm
- Hành Mộc: Tro trấu ở bên trong men
- Hành Kim: Chất để tạo nên lò nung gốm
- Hành Thủy: Cần sử dụng nước để nhào nặn
Sản phẩm đồ thờ men rạn có giá đắt không?
Với những ý nghĩa mà đồ thờ men rạn đem lại thì rất nhiều người có nhu cầu sử dụng sản phẩm. Vậy nên có nhiều người đặt ra câu hỏi các vật phẩm để thờ cúng làm bằng men rạn có đắt không?
Với những sản phẩm đồ thờ được làm bằng chất liệu men rạn thì được nhiều người đánh giá cao về chất lượng. Để có thể tạo ra được sản phẩm này thì tốn khá nhiều thời gian chế tác cũng như yêu cầu về kỹ thuật khá cao. Thế nên, những vật phẩm làm bằng chất liệu men rạn này thì thường có giá thành cao hơn so với những đồ thờ được làm bằng khuôn có sẵn.
Tuy nhiên, nhìn thực tế thì giá của men rạn cũng có thể bằng hoặc đôi khi rẻ hơn những sản phẩm gốm sứ thủ công khác. Xem xét về tính kinh tế thì sử dụng bộ thờ cúng bằng men rạn sẽ rất hợp lý cho người sử dụng. Bởi nó chính là một khoản đầu tư cho không gian linh thiêng với ý nghĩa tốt đẹp lại có tính bền vững theo thời gian. Theo đó bạn cũng không cần phải thay đổi đồ thờ thường xuyên gây lãng phí mà sử dụng bền bỉ, lâu dài.
Lời kết
Những thông tin chia sẻ trên đây của Gốm Đại Việt đã giúp bạn tìm hiểu rõ về men rạn là gì? Chất liệu men rạn dùng để làm vật phẩm trong sinh hoạt hay dùng làm đồ thờ cúng đều rất ý nghĩa. Chất liệu men rạn khá độc đáo, vết rạn sinh động, tinh tế, có được nét cổ kính nhưng cũng không kém phần hiện đại. Nếu bạn đang cần tìm mua đồ thờ cúng hay sản phẩm trưng bày thì hãy đến với Gốm Đại Việt. Cơ sở của chúng tôi chuyên sản xuất và cung cấp gốm sứ Bát Tràng chất lượng, chính hãng. Mời quý khách tham khảo và đặt mua sản phẩm tại gomdaiviet.vn nhé!
Bài viết liên quan
