Mỗi năm đều có sự bắt đầu và kết thúc. Và giao thừa chính là thời khắc khởi đầu của một năm mới. Từ lâu, cúng giao thừa đã trở thành nghi thức không thể thiếu của người dân Việt Nam. Thông thường lễ cúng sẽ được thực hiện vào đêm đêm 30 tết. Theo đó, mỗi gia đình sẽ chuẩn bị lễ vật thờ cúng và thực hiện thờ cả trong nhà lẫn ngoài trời. Vậy để hiểu rõ hơn về cách thức thờ cúng được thực hiện như thế nào thì bạn đừng bỏ lỡ bài viết của Gốm Đại Việt Bát Tràng nhé!
Lễ cúng giao thừa là gì?
Danh mục
Vào dịp cuối năm, chuẩn bị đón năm mới thì cúng giao thừa chính là nghi lễ quan trọng của người dân Việt Nam. Bởi giao thừa chính là thời khắc chuyển giao của một năm cũ sang một năm mới. Là sự bắt đầu cho một năm có những khởi sắc mới nên việc thờ cúng là rất cần thiết.
Theo truyền thống thì giao thừa chính là thời khắc cựu vương hành khiển bàn giao lại các công việc cho tân vương. Mỗi năm thì sẽ có một vị, sau 12 năm thì các vị Hành khiển sẽ luân phiên trở lại để tiếp tục công việc cai quản. Việc bàn giao luôn có quân đi về tấp nập, vội vã nên có quan quân còn chưa kịp ăn uống gì.
Các gia đình thường chuẩn bị, sắp đặt mâm lễ để tỏ lòng thành kính tiễn đưa người đã cai quản cho mình ở năm cũ trở lại Thiên đình và tiếp đón người mới xuống sẽ cai quản Hạ giới trong năm mới này. Bởi việc bàn giao, tiếp quản giữa năm cũ và năm mới hết sức nhanh chóng nên không kịp vào nhà ăn uống linh đình mà dừng ăn vội vàng hoặc mang theo để chứng kiến lòng thành của chủ nhà. Thế nên, các mâm cỗ cúng tiễn đưa và nghênh đón thường được đặt ở trong nhà và cả ngoài trời.
Cách bày trí mâm lễ cúng giao thừa
Việc cúng giao thừa được thực hiện đầy đủ các quy trình của lễ tất niên bao gồm: sắm lễ, bày lễ, đọc văn khấn tất niên và gia đình quây quần cùng nhau ăn bữa cơm đoàn tụ trong ngày cuối năm. Đến đêm 30, rạng sáng mùng 1 thì các gia đình làm lễ giao thừa chào đón năm mới. Cụ thể được thực hiện như sau:
Mâm cúng giao thừa ngoài trời
Đối với mâm cúng giao thừa ngoài trời thì các gia đình cần chuẩn bị đầy ddue các món đồ như sau:
- Mâm ngũ quả
- Hoa
- Hương ( 3 cây)
- Đèn (nến)
- Muối gạo
- Trầu cau
- Trà rượu
- Thủ lợn luộc
- Xôi
- Bánh chưng
- Mũ nón thần linh + đồ thế
- Gà trống luộc + bông hồng đỏ trên miệng gà
Cách sắp đồ cúng ngoài trời:
Khi chuẩn bị đầy đủ các lễ vật trên thì sẽ bắt đầu sắp xếp chúng trên mâm cúng. Theo đó, bạn cần chuẩn bị một bàn lớn, trên mặt bàn thường sẽ trải tấm vải vàng, còn dưới đất thì trải một miếng vải đỏ dài như thảm đỏ. Mâm lễ cúng cần phải được đặt ở nơi sạch sẽ, thông thoáng, ngay vị trí đẹp ở gần cửa nhà.
Trên bàn cúng sẽ đặt lư hương phía trước, phía sau là 5 chung trà và hai bên là sử dụng bình hoa, dĩa gạo muối, đèn cầy.
Các đĩa bánh, trái cây được đặt ở giữa bàn. Còn đồ thế của các thành viên trong gia đình sẽ được đặt tại vị trí xung quanh bàn cúng.
Mâm cúng giao thừa trong nhà
Việc cúng giao thừa trong nhà là khoảnh khắc giao thừa vừa tới sau khi cúng ngoài trời xong. Điều này nhằm cầu xin tổ tiên phù hộ cho gia đình luôn gặp được những điều tốt lành, may mắn. Thông thường mâm cúng giao thừa trong nhà cần chuẩn bị những lễ vật như sau:
- Xôi
- Chả
- Bánh chưng
- Giò
- Thịt gà
- Hoa
- Đèn
- Hương
- Bánh kẹo
- Mứt tết
- Rượu bia
Khi thực hiện lễ cúng xong thì các thành viên trong gia đình sẽ đứng nghiêm trước bàn thờ tổ tiên để khấn vái xin các cụ phù hộ cho gia đình. Để cầu mong một năm mới đủ đầy, cuộc sống an khang thịnh vượng, sức khỏe dồi dào.
Văn khấn cúng giao thừa đầu năm
Bài cúng giao thừa ngoài trời
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị tôn thần
Con kính lạy ngài cựu niên đương cai … (Lưu Vương Hành Khiển, Ngũ Ôn chi Thần, Nguyễn Tào Phán quan – năm cũ).
Con kính lạy ngài đương niên thiên quan … (Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn Hành Binh chi Thần, Lý Tào Phán quan – năm mới).
Con kính lạy các ngài Ngũ Phương, Ngũ Hổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm … (Kỷ Hợi – năm cũ) với năm … (Canh Tý – năm mới).
Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà:…, ấp/khu phố:…, xã/phường …, quận/huyện/ thành phố …, tỉnh/thành phố …
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật-Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cái Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)
12 vị Hành khiển và Phán quan theo năm
- Năm Tý: Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn Hành Binh chi Thần, Lý Tào Phán quan.
- Năm Sửu: Triệu Vương Hành Khiển, Tam thập lục phương Hành Binh chi Thần, Khúc Tào Phán quan.
- Năm Dần: Ngụy Vương Hành Khiển, Mộc Tinh chi Thần, Tiêu Tào Phán quan.
- Năm Mão: Trịnh Vương Hành Khiển, Thạch Tinh chi Thần, Liêu Tào Phán quan.
- Năm Thìn: Sở Vương Hành Khiển, Hỏa Tinh chi Thần, Biểu Tào Phán quan.
- Năm Tỵ: Ngô Vương Hành Khiển, Thiên Hải chi Thần, Hứa Tào Phán quan.
- Năm Ngọ: Tấn Vương Hành Khiển, Thiên Hao chi Thần, Nhân Tào Phán quan.
- Năm Mùi: Tống Vương Hành Khiển, Ngũ Đạo chi Thần, Lâm Tào Phán quan.
- Năm Thân: Tề Vương Hành Khiển, Ngũ Miếu chi Thần, Tống Tào Phán quan.
- Năm Dậu: Lỗ Vương Hành Khiển, Ngũ Nhạc chi Thần, Cự Tào Phán quan.
- Năm Tuất: Việt Vương Hành Khiển, Thiên Bá chi Thần, Thành Tào Phán quan.
- Năm Hợi: Lưu Vương Hành Khiển, Ngũ Ôn chi Thần, Nguyễn Tào Phán quan.
Bài cúng giao thừa trong nhà
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật
Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh
Nay phút giao thừa năm … (Kỷ Hợi – năm cũ) với năm … (Canh Tý – năm mới).
Chúng con là :…sinh năm: …, hành canh: …tuổi, ngụ tại số nhà …, ấp/khu phố …, xã/phường…, quận/huyện/thành phố …, tỉnh/thành phố …
Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Sau khi hết 3 tuần hương thì hóa vàng mã dâng cúng là được.
Như vậy với những chia sẻ trên đây thì bạn có thể nắm bắt được cách chuẩn bị và thực hiện lễ cúng giao thừa chuẩn nhất. Hy vọng những thông tin trên mang đến cho bạn kiến thức bổ ích nhất. Bên cạnh đó, nếu bạn cần sử dụng các sản phẩm gốm sứ để thờ cúng thì hãy liên hệ đến Gốm Đại Việt theo website gomdaiviet.vn để tìm hiểu thêm nhé!
Bài viết liên quan
