“Thanh Minh trong tiết tháng 3”, đây là câu nói gắn liền với phong tục đi tảo mộ của nhân dân Việt Nam vào thời gian đầu năm. Lễ cúng thanh minh đại diện cho truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, thể hiện tấm lòng biết ơn của con cháu đến ông bà tổ tiên. Thế nhưng để thực hiện nghi lễ này sao cho đúng thì là điều không phải ai cũng biết. Hãy tìm hiểu chi tiết về cách cúng lễ thanh minh cùng Gốm Đại Việt qua bài viết sau.
Thời gian diễn ra lễ cúng thanh minh
Danh mục
Trong một năm có 24 tiết khí, đứng sau tiết Lập Xuân, Vũ Thủy, Kinh Chập và Xuân Phân Thanh Minh là tiết thứ 5 của năm. Một tiết trong nắm kéo dài khoảng 15 ngày. Tiết Thanh minh đại diện cho khí trời trong trẻo và sáng sủa. Vì vậy khi trời bắt đầu trở nên quang đãng hơn và những cơn mưa bụi của mùa xuân dần lui báo hiệu kết thúc tiết Xuân Phân. Đây là lúc tiết Thanh Minh bắt đầu.
Cách cúng lễ Thanh Minh được tính từ khoảng ngày 4 hoặc 5 tháng 4 đến ngày 20 hoặc 21 tháng 4 dương lịch. Vào những ngày này, người dân Việt Nam có truyền thống đi tảo mộ hay còn gọi là đi lễ thanh minh. Tục lệ này thể hiện lòng biết ơn của mình đối với những người đã khuất.
Mục tiêu chính của lễ tảo mộ là sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên, dòng họ cho sạch sẽ, mát mẻ. Các công việc thường làm là dọn dẹp xung quanh và trên khu mộ để ngôi mộ. Sau đó, mọi người sẽ chuẩn bị một lễ cúng thanh minh để thắp hương như lễ vật để bày tỏ lòng thành của mình với gia tiên.
Cách cúng lễ thanh minh chuẩn phong thủy
Lễ cúng thanh minh là một tryền thống văn hóa thể hiện một cách sâu sắc đời sống tâm linh của người dân Việt. Chính vì vậy, bạn cần biết cách cúng lễ thanh minh theo đúng luật phong thủy.. Bạn cần lưu ý những điều sau:
Ngày đi tảo mộ
Tiết Thanh Minh sẽ kéo dài khoảng 15 ngày, trong đó có những ngày phù hợp hoặc không để bạn tiến hành đi tảo mộ. Khi chọn ngày bạn cần xem ngày đó có xung hay kị với người đứng đầu đoàn đi tảo mộ hay không? Những người này thường là trưởng họ, trưởng chi, con trai trưởng trong gia đình… Chọn được ngày lành tháng tốt thì mọi việc cũng sẽ diễn ra hanh thông, suôn sẻ hơn.
Vào ngày đi tảo mộ, những người đi tảo mộ cần có một cơ thể sạch sẽ và một tâm thái an lành. Người đi tảo mộ có thể tắm với nước lá thơm, như hương chu, hồi, quế, sả để làm sạch cơ thể. Mùi hương dễ chịu của các loại tinh dầu trong lá cũng sẽ giúp tinh thần trở nên thoải mái, trong lành hơn. Người đi tảo mộ cần nhất tâm kính lễ, mang tấm lòng chân thành biết ơn cội nguồn. Khi thực sự có tâm, có lòng thì sẽ được ông bà tổ tiên và những người đi trước chứng giám lòng thành.
Lưu ý đặc biệt, bạn không nên ăn các món có mùi hôi như tỏi, mắm tôm, mắm tép, … hoặc đồ ăn như thịt chó, mèo, tiết canh rùa, ba ba, cá chép, thịt rắn,…. trước khi làm công việc tâm linh nói chung và đi tảo mộ nói riêng.
Chuẩn bị gì cho lễ cúng Thanh minh
Dân gian có câu “Đất có thổ công – sông có hà bá”. Vì vậy trong lễ Thanh minh, bạn không phải chỉ cúng cho gia tiên nhà mình, mà còn cần cúng các quan thần linh – vị quan cai quản khu mộ – nơi tro cốt ông bà đang nương tựa.
Phần lễ cúng thanh minh cần được chuẩn bị tại 2 nơi là bàn thờ gia tiên và phần mộ của dòng họ. Lễ vật cúng có thể là mâm cỗ chay hoặc mâm cỗ mặn. Ví dụ mâm cỗ mặn cụ thể như: xôi, gà luộc, giò lụa, thịt chân giò, hoa quả, rượu, và nhất thiết phải có trầu cau, tiền vàng, hương, đèn, hoặc nến thắp. Hoặc ví dụ mâm cỗ chay như: xôi, chè, bánh, hoa quả, bỏng, gạo, muối, nước,… Cách cúng lễ thanh minh đầy đủ ở mọi không gian thờ cúng mà gia đình sở hữu thể hiện sự toàn tâm toàn ý và lòng thành của con cháu với ông bà tổ tiên và các vị thần linh.
Các bước tiến hành lễ cúng Thanh minh
Phần lễ cúng tại nhà, được bày biện chu đáo lên trên bàn thờ gia tiên trước khi đoàn người đi tảo mộ. Nghi thức, cách cúng lễ thanh minh tại nhà tương tự như cúng thần linh và gia tiên thông thường. Nguyên tắc chung là dâng hương cho các vị gia thần trước, sau đó mới dâng hương cho gia tiên. Con cháu tề tựu lần lượt khấn bái theo bài khấn gia tiên rồi chờ hết tuần hương mới xin lễ, hóa vàng.
Phần lễ cúng ở mộ phần cần được người đi tảo mộ mang theo. Lễ vật được đặt vào khu để đồ lễ chung của dòng dọ trong khu mộ. Đồ lễ cần phải được đặt lên mâm, kệ, đôn, tuyệt đối không đặt trực tiếp lên mặt đất. Sắp lễ xong, những người đi tảo mộ lần lượt thắp hương khấn theo bài khấn lễ Thanh minh. Sau đó, con cháu xin phép các vị thần linh và tổ tiên để đi dọn dẹp, sửa sang các phần mộ. Hết hai phần tuần hương, hoặc hết tuần hương, đoàn ra khấn chào xin lễ để hóa vàng và mang về nhà.
Lưu ý, thắp hương phải thắp theo số lẻ (1,3,5 nén), còn nến thì là 2 cây. Số lẻ của hương tượng trưng cho cõi âm thế, còn 2 cây nến tượng trưng cho mặt trời và mặt trăng.
Kết luận
Sự am hiểu về ý nghĩa và cách cúng lễ Thanh Minh một nét đẹp tâm linh của mỗi người dân Việt. Nét đẹp ấy là tấm lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã khuất. Gốm Đại Việt Chắc tin rằng với sự chuẩn bị chu đáo, kiêng kị kĩ càng dựa theo những kiến thức ở trên lễ tảo mộ trong lễ Thanh minh của bạn sẽ được các vị thần linh và hội đồng gia tiên của mình chứng giám và phù hộ. Từ đó cuộc sống của con cháu đời sau sẽ được thuận lợi và thành công hơn.
Nếu bạn đang tìm hiểu và chuẩn bị cho gia đình mình những món đồ thờ cúng gốm sứ có chất lượng tốt, hãy ghé thăm cửa hàng Gốm Đại Việt hoặc website: gomdaiviet.vn để được tư vấn và mua hàng. Gốm Đại Việt là thương hiệu hàng đầu trong số các thương hiệu cung cấp đồ gốm sứ Bát Tràng. Là xưởng sản xuất lâu đời tại làng nghề truyền thống Bát Tràng trứ danh, các sản phẩm của Đại Việt luôn nhận được sự tin tưởng và yêu thích của người yêu nghệ thuật gốm sứ toàn quốc và thế giới.
Bài viết liên quan
